Að gæta orða sinna - Ákall um frið

Við viljum lifa !

Aukin spenna í lífi ungs fólks, já fólki á öllum aldri er  yfirþyrmandi og hrein ógn fyrir samtíðina. 

Stór hluti ungs fólks á Íslandi er sagður þjást af andlegri vanlíðan og kvíða fyrir morgundeginum og framtíðinni.   

Fjöldi unglinga er sagður bera vopn á sér daglega af ótta og kvíða. Voðaverk og aukin fíkniefnaneysla fylgir með og ráðamenn vilja "skera upp herör".

Ekki er gott að lifa í draumaheimi en ekki má heldur hræða úr okkur líftóruna.

"Hamfarahlýnun" er hrópað á torgum  eins og enginn sé morgundagurinn og við látin ganga með djúpa sektarkennd til hvílu á hverju kvöldi!

Er það veganesti fyrir ungt fólk sem óþreyjufullt vill takast á við framtíðina?

Heimsendir er í nánd eru hróp stjórnvalda. 

Stríðsfréttir sem dynja á þjóðinni, fréttir sem við vitum ekkert hvort eru sannar eða ósannar.

-Það fyrsta sem fer í stríði er sannleikurinn-

Hryllilegar lýsingar af hrottaskap og aftökum, grimmd sem er svo rækilega stimpluð inn í veruleika okkar:

"þar sem enginn má undan líta"

Kjarnorkuvopnaðir kafbátar  erlendra stríðsvelda eru kallaðir inn í íslenskar hafnir  til þess að við:

"getum uppfyllt skyldur okkar" í stríðsrekstri "stórvelda" verið með í stríðinu", faðmað stríðsherrana. "Við erum sko með í slagnum".

"Stórvelda" sem eru í vitfirrtu kapphlaupi um völd, yfirráð og auðlindir heimsins og skirrast einskis.

Í fréttum bylur á okkur áróður um að erlend  hryðjuverkasamtök séu að kortleggja sæstrengi til Íslands til þess að klippa þá í sundur á morgun? 

"RÚSSARNIR KOMA"!  var flenni fyrirsögn í Mogganum á dögunum. Ég fyllist sorg yfir gífuryrðum marga ráðamanna.

Kvikmyndir jafnvel með íslenskum leikurum, fyrirmyndum ungs fólks keppast við að hella út sem mestu blóði eða valdbeitingu og  hryllingi, það "selst" best. 

Hver verður munurinn á raunveruleika og óraunveruleika í dagsímynd fólks undir þessum upphrópunum

 Svik og laumuspil og fáránleg auðsöfnun og græðgi nokkurra einstaklinga slítur íslensku þjóðina í fylkingar og myndar þjóðfélagsspennu. Enginn segir eða gerir neitt við því.

Athyglin er dregin að öldruðu fólki sem sagt er að teppi afgreiðslu hraða heilbrigðiskerfisins. "Fráflæðisvandi"

 Svartir gljáandi Audi bílar og leyniskyttur

Næstu daga  verður höfuðborg hins "hlutlausa og friðarsinnaða Íslands  fyllt af hermönnum og leyniskyttum  á götuhornum og húsþökum svo enginn óvitlaus hættir sér út úr húsi.

Almennir borgarar vita ekki hvaðan á þá stendur veðrið.

Dýrustu bílar heims aka um tómar götur Reykjavíkur. 

Flottustu hersýningar á "Torgi hins himneska friðar"  komast ekki í hálfkvist við  gljáandi svörtu Audi bíla "Evrópskra hershöfðingja" á tæmdum götum höfuðborgarinnar Reykjavíkur   "friðarríkisins" Íslands á næstu dögum. 

"Það er svo mikilvægt að vera með á sýningunni" 

Höfuðtilgangur sýningarinnar á "Torginu" er að fá dæmda eina tiltekna þjóð til eilífrar útskúfunar segja pólitíkusar.   

Hvernig sjá þau, sem þetta hrópa í dag  framtíðina með slíka hugmyndafræði að leiðarljósi?.

Fáránleikanum er hreinlega troðið inn um dyrnar hjá fólki sem taldi sig vera óhult.

Fáir íslenskir stjórnmálamenn tala fyrir friði eða beita sér fyrir friði í heiminum. Þeir eru þó til

Byssur og vopnaðar sveitir kallaðar yfir sig og kjarnorkuvopnaðir kafbátar og morðtól lofsungin og hrópað hátt: "Við erum með í hersýningunni".

 -Vonandi erum "við" það langt frá vígvellinum að synir okkar og dætur verði ekki kallaðir út á völlinn - og þess vegna óhætt að vera með gífuryrði!.

Stríðið í Ukraínu er hryllingur, harmleikur  og verður ekki leyst eða bundinn friður  með auknu blóði ungra sona eða dætra. 

Í villtustu deilum kalda stríðsins talaði enginn um að refsa bæri heilum þjóðum með eilífri útskúfun. 

Í seinni heimsstyrjöld datt engum í hug að fordæma alla þýsku þjóðina, almenning fyrir hernað og hryðjuverkin undir forystu Nasista.

Ekki einu sinni eftir blóðugustu átök Heimsstyrjaldarinnar við Stalingrad eða Volgograd, orustu sem stóð frá ág. 1942 til febr. 1943 þar sem sókn herja Hitlers var stöðvuð

- er kannski enn verið að hefna ósigursins þar.

Engum datt í hug að fordæma alla bandarísku þjóðina, fyrir innrásina  og voðaverkin í Vietnam, innrásina og grimmdina  í  Írak eða í Libyu.  Þótt hryðjuverk stjórnvalda í Bandaríkjunum og herstjórninnar þar væru fordæmd.

Veist er að Færeyingum fyrir að verja fiskveiðar sínar og fiskútflutning, undirstöður atvinnulífs þeirra og efnhagslegs fullveldis.

Og þess krafist af Færeyingum  að þeir slíti öllu samstarfi við Rússland, helsta samstarfslands þeirra í fiskveiðistjórnun og útflutningi,- meini þeim að koma í Færeyskar hafnir. 

Þegar framkvæmdastjórn  ESB setti hafnbann og innflutningsbann  á Færeyinga 2012 og 2013 þá sneru Færeyingar auknum viðskiftum til Rússlands

  Voru það ekki stjórnvöld í Danmörku og Evrópusambandinu sem bönnuðu Færeyskum skipum að koma til hafnar á " meginlandinu" m.a. til Danmerkur út af makríl og síld  og steypa þar með efnahag Færeysku þjóðarinnar og kúga af þeim fiskimiðin sín. 

"Að sjálfsögðu verðum við að fylgja lögum og reglum (ESB) en það er mikilvægt að við getum sagt Færeyingum að við erum andvíg þessum aðgerðum", segir Helle Thorning Schmidt forsætisráðherra Dana" þegar Danir lokuðu dönskum höfnum fyrir Færeyingum 2013 vegna fiskveiða þeirra. 

Voru það ekki stjórnendur ESB sem höfðu samþykkt viðskiptabann og löndunarbann á Ísland með fiskafurðir vegna deilna um makríl við Ísland 2011 til 2013

Það var ekki almenningur þessara landa sem bar fram hótanirnar

Með því ætluðu stjórnvöld þar á bæ að kúga Íslendinga og refsa  til hlýðni og undirgefni og ná auðlinum þeirra. 

Voru það ekki stjórnvöld í Bretlandi og allri Vestur - Evrópu sem skáru á öll viðskifta og fjármálatengsl við Ísland 2008, lokuðu landið af og hindruðu öll vörukaup til landsins og vildu svelta Íslendinga til hlýðni og undirgefni vegna Icesave og gjaldþrota íslensku bankanna.

Minnast menn ekki að lyfjabirgðir landsins voru gjörsamlega á þrotum  t.d.?

Meira að segja önnur Norðurlönd sátu með hendur í skauti og horfðu aðgerðalaus á.

Og hverjir komu okkur til bjargar og rufu þann "hryðjuverka múr", jú stjórnvöld í Færeyjum, Póllandi og  Rússlandi. 

Við sem vorum við stjórnvölinn þá hér á landi  vissum að þetta var ekki sviðsett leikrit  af þeirra hálfu,  heldur grimmasta, helköld alvara forystu þessara ríkja til þess að kúga okkur sem þjóð ,- ekki almenningur þeirra.

Að ekki sé minnst á landhelgisstríðin og fullveldisbaráttu Íslendinga fyrir fiskimiðum sínum

Það er sorglegt að heyra sumt forystufólk  íslenskra   stjórnvalda nú formæla heilli þjóð og hella olíu  og sprengiefni á ófiðarbál hryllilegra stríðsátaka. 

Nú á að tylla sér á tá og hrópa yfir "Torgið": "Dæmum þá", "sprengjum þá" sýnum hver er sterkastur !

Gæfusöm íslensk stjórnvöld ættu að beita sér af alefli í friðarviðræðum og hrópa hátt og kalla á vopnahlé og frið. 

Limósínurnar og Audibílarnir og leyniskytturnar gætu farið til sín heima.

Ákall um frið en ekki blóð

Kannski myndu þau hróp og þau áköll íslenskra stjórnvalda kalla fram auknar líkur á friði, sjálfsánægju og öryggi ungs fólks líka hér á Íslandi sem nú finnst sér vera ógnað og þurfi að bera á sér vopn til þess að verjast náunganum.

Sælir eru friðflytjendur  

 

 

 

Sumardagurinn fyrsti í Asparvík 1949

 Gleðilegt sumar

Veturinn 1948-49 hafði verið óvenju harður, kuldar og mikill snjór. Húnaflóinn var þakinn ís að stórum hluta. Það hafði staðið til að ljúka farskólanum í Kaldrananeshreppi fyrir sumardaginn fyrsta. Skólinn var þá til skiptis á þremur bæjum í sveitinni: Kaldrananesi, í Bjarnarfirði og Asparvík. Síðustu vikurnar í apríl var hann í Asparvík og húsið var fullt af börnum. Þau komu bæði úr Bjarnarfirði og af Bölum allt norður að Kleifum og dvöldu í Asparvík í einskonar heimavist. Helgi Jóhannsson frá Dunkárbakka í Dölum var kennari skólans. Séra Andrés Ólafsson nýráðinn prestur á Hólmavík var prófdómarinn. Og nú rétt fyrir sumardaginn fyrsta var séra Andrés mættur til þess að prófa nemendurna í vorprófum. Síðasta vetrardag skall á með norðan stórhríð, fárviðri með hörku frosti. Vindurinn stóð beint inn Húnaflóann og við þessar aðstæður var engum fært út úr bænum í Asparvík.

Minnist ég þess að útihurðinni var læst svo enginn slyppi óvart út í hríðina. Fjárhúsin og fjósið voru bara nokkra tugi metra frá bænum, samt var strengd lína til að fylgja svo hægt væri að fara þar á milli. Rokið og hríðin var svo mikil að ekki sá handaskil. Kindunum var hleypt út á hverjum degi niður í fjöru þegar gaf. Oft voru mokaðar niður snjóhengjurnar niður í fjöruna ef þurfti. Kindunum hafði nú ekki gefið út í nokkra daga. Það var siður að morgni sumardagsins fyrsta að vera með nýbakaðar lummur og heitt kakó fyrir alla á heimilinu. Reyndar var venjan sú að ungu mennirnir á bænum báru veitingar til stúlknanna í rúmið en það var þó ekki hægt þennan dag vegna fjöldans. Var það dálítill handleggur að baka fyrir svo margt fólk, en mamma mín Laufey, amma Guðrún og Heiða systir voru vanar að taka til hendinni og voru ekki í nokkrum vandræðum að reiða fram veislu. Heimilið með utanaðkomandi skólabörnum hefur þá talið um 25-30 manns. 

Mitt í því sem við gæðum okkur á lummum og kakói um morguninn – úti geysar öskubylurinn – kemur faðir minn fannbarinn inn úr húsunum. Var hann heldur sorgmæddur og þungur á brún. Tvær ær sýndu þá doðaeinkenni og ekkert meðal tiltækt til þess að bjarga þeim með. Hafði hann þá orðið að taka það eina til bragðs að lóga þeim. Ég man hvað faðir minn var sorgbitinn og við þegar hann sagði þær hefðu báðar verið með tveim lömbum. Önnur ærin hét Mjallhvít en hin Brúska. Ég man enn þann dag í dag hvernig þær litu út; þær voru kollóttar líkt og flestar Asparvíkurær, mjallhvítar á lagðinn með féskúf á nefi og loðinn brúsk í krúnunni.

Það var ávallt þungbært að missa vetrarfóðraðar ær. En á hinn bóginn var marga munna að metta á heimilinu þar sem heill farskóli sat veðurtepptur. Því var það svo að á kvöldi sumardagsins fyrsta var nýtt ærkjöt á borðum fyrir allan þennan stóra hóp. Heiða systir mín sem þá var 15 ára sagði síðar að sér hefði ekki liðið vel þegar hún var að matreiða kjötið um kvöldið fyrir allt fólkið. En svona var lífið.

Sumardagurinn fyrsti var einn mesti hátíðisdagur til sveita á þessum árum. Það þótti því sjálfsagt að hafa helgistund, bæn og sálmasöng á þessum degi. Séra Andrés var alveg einstakur guðsmaður og öðlingur af bestu gerð og um kvöldið kallaði hann allt heimilisfólk saman í stóru stofunni í nýja húsinu í Asparvík. Þar sátum við öll meðan stormurinn barði gluggana. Ekkert var til sparað til þess að gera stundina sem hátíðlegasta.

Stofuskápurinn hennar mömmu var notaður sem altari sem Halldór föðurbróðir á Drangsnesi hafði smíðað. Síðan var þríarma ljósastjaki frá Soffíu systur mömmu settur á altarið með logandi kertum. Allur hópurinn nær þrjátíu manns stóð þétt saman í stofunni í Asparvík og söng fullum hálsi sálminn Friðriks Friðrikssonar:

„Dýrlegt kemur sumar með sól og blóm, senn fer allt að vakna með lofsöngsróm, vængjaþytur heyrist í himingeim, hýrnar yfir landi af þeim fuglasveim“.

„Vakna þú sem sefur, því sumarskjótt sigrað kuldann hefur og vetrarnótt“

Og því svo fylgt eftir með sálmi Brynjólfs Jónssonar:

„Komið er sumarið, kærleiki Drottins oss gleður, komum nú fyrir hann lotning og þakkargjörð meður. Látum vor ljóð lofgjörðar fylla þann óð, nú sem öll náttúran kveður.“

Öll erindin sungin fullum hálsi.

Það hrikti í öllu húsinu undan norðan storminum, hríðin úti og sortinn byrgði alla sýn. Söngurinn í stofunni í Asparvík hyllti vorið, blómin og sólina og yfirgnæfði óveðursgnýinn.

Hljómmikil og vorglöð rödd séra Andrésar hljómar enn fyrir eyrum. Þetta var stórfengleg stund.

Sumarkoman lofsungin í mót hörku vetrarins.

Óveðrið stóð í nærri viku eins og hríðarnar gerðu oft á Bölum. Já, vorið 1949 var óhemju kalt og snjór og kuldar fram um 20. júní.

En eftir það kom hlýviðri og sumarið og haustið var gott.

( Birtist að hluta sem grein í bókinni" Myndir og minningar af Ströndum sem Sauðfjársetrið á Ströndum gaf út nú fyrir jólin)