Ríki - og sveitarfélög kynda verðbólguna

Stórfelldar hækkanir á þjónustu sveitarfélaga og ríkis kynda nú elda verðbólgunar

Þrátt fyrir nýgerða kjarasamninga og loforð um að við öll eigum að vinna saman er hækkun þjónustu hleypt beint út í verðlagið og gott betur.

Leikskólagjöld- fasteignagjöld- orkugjöld - strætógjöld- skólamáltiðir- eftirlitsgjöld .

Allt eins og engin sé morgundagurinn

Þrátt fyrir styrkingu krónunnar lækkar verð lítið á móti. Innflytjendur virðast hirða gengismuninn

Nýr framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins ,                 ( stóratvinnurekenda ) á verk fyrir höndum að hirta umbjóðendur sína fyrir ábyrgðarleysi og oftöku arðs úr rekstri sem almenningur borgar

Það er úr vöndu að ráða þegar hækkun þjónustugjalda ríkis-og sveitarfélaga leiða verðbólguna. ( Rúv greinir frá:)

"Flest hækka gjaldskrár í takt við verðlag – nema Seltjarnarnesbær meira

Átta stærstu sveitarfélög landsins hækka gjaldskrá grunnskólaþjónustu, í einstaka tilfellum um tugi prósenta. Framkvæmdastjóri Heimilis og skóla óttast að foreldrar segi upp mataráskrift eða taki börn sín af frístundaheimilum.

Valgerður Gréta Guðmundsdóttir Gröndal

24. ágúst 2023 kl. 09:36, uppfært kl. 11:01

Það er umtalsverður munur á gjaldskrám sveitarfélaga fyrir síðdegishressingu, dagvistun og mat í skólum.

RÚV – Ragnar Visage

Þrátt fyrir að hafa verið hvött til þess að stilla gjaldskrárhækkunum í hóf hafa öll stærstu sveitarfélög landsins hækkað gjaldskrár sínar á milli ára. 152% munur er á lægsta og hæsta gjaldi sveitarfélaga fyrir síðdegishressingu. Verðbólga mældist 7,6% í júlí.

Í upphafi skólaárs kannaði fréttastofa gjaldskrár sveitarfélaganna og bar saman við upplýsingar úr könnun verðlagseftirlits ASÍ frá því í fyrra. Könnuð voru gjöld fyrir skóladagvistun, síðdegishressingu og skólamat.

Gjöld fyrir frístundaheimili og skólamáltíðir hafa hækkað umtalsvert á milli ára. Á Seltjarnarnesi hækkar skólamaturinn um 45% og í Reykjanesbæ um 18%. Gjaldskrárhækkunin fyrir skólamat og dvöl í frístundaheimili er þó í flestum tilfellum um átta til tíu prósent. Misjafnt er hversu mikið síðdegishressing hækkar í verði, allt frá tæpum þremur prósentum í Reykjavík upp í 68% í Hafnarfirði. Mest nam hækkunin 9,8% á gjöldum fyrir frístundaheimili.

Munur á milli einstakra sveitarfélaga er einnig umtalsverður. Á hæsta og lægsta verði skólamáltíða munaði 71% þar sem munurinn er mestur. 152% munur var á verði síðdegishressingar. 108% munur var á hæsta og lægsta gjaldi fyrir frístund.

Líkt og í fyrra greiða foreldrar í Seltjarnarnesbæ mest fyrir grunnskólaþjónustu en lægsta verðið fyrir skólamáltíðir er í Mosfellsbæ. Lægsta verð fyrir frístund er í Hafnarfirði.

Lýðheilsumál frekar en þjónusta

Arnar Ævarsson, framkvæmdastjóri Heimilis og skóla, segir þessar niðurstöður fyrst og fremst vera vonbrigði og lýsir yfir áhyggjum af þessari þróun. Þessar verðhækkanir koma til með að hafa mest áhrif á þau sem minna mega sín, öryrkja, útlendinga og þau sem hafa minnst bakland. Afleiðingarnar geti verið mjög alvarlegar. Hægt sé að reikna með því að foreldrar sjái sér ekki annað fært en að segja upp mataráskriftum eða draga börn sín úr frístund.

Arnar tekur einnig fram að streita, kvíði og sektarkennd yfir því að geta ekki veitt börnum sínum það sama og önnur börn fá hellist yfir foreldra, áhyggjur sem enda svo í fangi barnanna.

Sveitarfélögum er tamt að tala um þetta sem þjónustu, segir Arnar. Hann telur brýnt að breyta orðræðunni og tala frekar um lýðheilsu. Það sé mikilvægt lýðheilsumál að börn fái næringarríkan mat í skólum. Gæði skólamáltíða eru misjöfn, sum hætta í mataráskrift vegna versnandi gæða og önnur mættu vera með betra nesti með sér, segir Arnar. Það er hagur samfélagsins alls að börnin fái góða næringu í skólanum.

„Til lengri tíma litið er hætt við því að léleg næring muni síðar bitna á heilsu einstaklinganna. Þá er þetta kostnaður sem kemur niður annars staðar í kerfinu“, segir Arnar sem bætir því að Íslendingar ættu að horfa til Finna sem hafa verið leiðandi í lýðheilsumálum. Allt frá árinu 1948 hafa Finnar boðið skólabörnum upp á skólamáltíðir án endurgjalds. Næringarríkar og vel samsettar máltíðir stuðla að heilbrigðum vexti og þroska nemendanna auk þess að vera félagslegt jöfnunartæki, segir hann. "