Fullveldi þjóða og Evrópusamruninn

Samtökin Nei við ESB  efna í samstarfi við hreyfinguna Nei til EU í Noregi til ráðstefnu á Hótel Sögu  laugardaginn 22. mars næstkomandi. Þau sem standa að samtökunum  Nei  við ESB eru Heimssýn, Ísafold, Herjan, Vinstrivaktin gegn ESB og Þjóðráð.  Umræðuefni ráðstefnunnar  er  sjálfstæði og samstarf strandríkja á norðurslóð utan Evrópusambandsins og staða smáríkja, þar með talin stjórnarskrá  þeirra og lýðræðið gagnvart aukinni  miðstýringu og samruna í ríkjasambönd og stórríki.

 

Einhugur á Íslandi 1918 og 1944

               Alþingi Íslendinga samþykkti  með naumum meirihluta að senda umsókn um aðild Íslands að Evrópusambandinu 16. júlí  2009. Ferlið allt hefur verið mjög umdeilt  og í síðustu Alþingiskosningum hlutu þeir flokkar meirihluta sem lofuðu að draga umsóknina til baka. Nú, næstum fimm árum eftir að umsóknin var send, hefur aðildarferlið verið stöðvað og fyrir Alþingi liggur ríkisstjórnartillaga um afturköllun þeirrar umsóknar. Í ár eru einnig 140 ár frá því að Íslendingar fengu eigin stjórnarskrá 1874 og 70 ár frá lýðveldisstofnun 1944. Mörgum er enn í fersku minni baráttan fyrir 50 mílna landhelginni og síðar 200 mílna fiskveiðilögsögu þegar Íslendingar þurftu að eiga við herskip og fiskiflota Evrópuríkja í þorskastríðunum. Engum hefði þá dottið í hug að hópi Íslendinga kæmi það til hugar 30-40 árum síðar að framselja forræðið yfir fiskimiðunum til fjarlægs ríkjasambands. Einhugur var meðal þjóðarinnar við stofnun fullveldis 1918, lýðveldisstofnunina 1944 og útfærslu fiskveiðilögsögunnar. Nú er tekist á um hvort framselja eigi fullveldið til ríkjasambands, Evrópusambandsins sem stefnir hraðbyri í síaukinn samruna,  „United Europe“.

 

Tuttugu ár frá því Norðmenn höfnuðu ESB

               Samtökin Nei við ESB berjast gegn inngöngu Íslands í Evrópusambandið og vilja standa vörð um fullveldi og sjálfstæði þjóðarinnar. Norðmenn hafa tvívegis fellt í þjóðaratkvæðagreiðslu aðildarsamning að ESB, 25. september1972 og 28. nóvember 1994. Grasrótarhreyfingin Nei til EU í Noregi eru öflug almannasamtök sem létu mjög til sín taka á þessum örlagatímum fyrir norsku þjóðina. Þau berjast áfram af fullum krafti fyrir því að halda Noregi utan ESB. Um 27.000 félagar í 19 fylkisdeildum standa að Nei til EU. Norðmenn fagna í ár 200 ára afmæli stjórnarskrárinnar, Grunnloven, og 20 ára afmæli þess að hafa fellt í síðara sinni aðildarsamning að ESB. Aðkoma Nei til EU að ráðstefnunni hér er hluti þeirrar dagskrár sem samtökin hafa efnt til á þessu tvöfalda afmælisári í sjálfstæðisbaráttu Norðmanna.

 

Grænland gekk úr EB 1985

               Grænland, sem hluti Danmerkur, gekk árið 1973 í Efnahagsbandalag Evrópu, forvera Evrópusambandsins þrátt fyrir að um 70% þjóðarinnar greiddi atkvæði gegn því. Grænlendingar sóttu fast að fá forsjá eigin mála. Þeir fengu heimastjórn 1979 og þá var jafnframt hafin  formleg grasrótarbarátta fyrir því að segja Grænland  úr Efnahagsbandalaginu. Eftir að góður meirihluti Grænlendinga hafði samþykkt í ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðslu 1982 að segja sig úr Efnahagsbandalaginu, hófust samningar um úrsögn sem lauk 1985 með formlegri útgöngu Grænlendinga. Grænlendingar urðu þó að láta Efnahagsbandalaginu eftir tiltekin réttindi svo sem til veiða í grænlensku lögsögunni og ýmsar aðrar skuldbindingar  sem sambandsríkin gáfu ekki eftir en buðu í einhverjum tilvikum greiðslu fyrir á móti. Eftir úrsögn Grænlendinga voru settar ákveðnar reglur eða skilyrði inn í sáttmála Evrópusambandsins fyrir úrsögn, m.a. á þá leið að ná þyrfti samningum við hin aðildarríkin um hvernig fara skyldi með gangkvæm réttindi og skuldbindingar sem komist höfðu á við inngöngu í sambandið. Grænlenska þjóðin fetar sig áfram skref fyrir skref að auknu sjálfstæði.  Jósef Motzfeldt sem heldur  eitt aðalerindi á ráðstefnunni um sjálfstæðismálin hefur sem þingmaður, ráðherra og forseti grænlenska þingsins og formaður  Inuit Ataqatigiit – flokksins  verið áhrifamikill í sjálfstæðisbaráttu Grænlendinga undanfarna fjóra áratugi.

 

Sextán fulltrúar frá Noregi

               Sextán manna hópur kemur frá Nei til EU í  Noregi á ráðstefnuna og flytja fjórir fulltrúar úr þeim hópi  erindi. Allt er þetta forystufólk úr Nei til EU hreyfingunni í Noregi. Þau eru Helle Hagenau alþjóðamálastjóri Nei til EU, Odd Haldgeir Larsen varaformaður Fagforbundet , stærsta stéttarfélags í Noregi  og  Olav Gjedrem formaður  Nei til EU í Rogalandfylki, en þau  fara fyrir hópnum  ásamt  Per Olav Lundteigen  þingmanni Miðflokksins á Stórþinginu

 

Ráðstefnan sem haldin er í ráðstefnusal Hótel Sögu hefst klukkan 9:30 laugardaginn 22. mars og er öllum opin, allir velkomnir.

 

( Birtist sem grein í Morgunblaðinu 21. mars )