Fullveldishátíð Heimssýnar 1. des

Samtök fullveldissinna bjóða til 1. des  hátíðar í nýjum höfuðstöðvum Heimssýnar að Hafnarstræti 20, Reykjavík kl.14. Vegleg dagskrá og veitingar. Fjölmennum, fögnum saman á fullveldisdaginn og opnum hið nýja húsnæði Heimssýnar.

Verið öll hjartanlega velkomin.

 

 

Síldveiðar frjálsar fyrir smábáta á Kolgrafafirði

Sjávarútvegsráðherra hefur gefið frjálsar veiðar á síld í Kolgrafafirði frá og með deginum í dag . Dregst sú veiði ekki frá úthlutuðum aflaheimildum sem bátarnir hafa þegar fengið. Bátarnir komast aðeins undir brúna á fjöru, siglingar undir brúna getur verið hættuleg í straumköstum og  sýna verður mikla aðgæslu að lokast ekki inni í firðinum. En skjótt skipast veður í lofti á þessum stöðum og Kolgrafafjörður er einn sviptivindamesti staður á landinu eins og kunnugt er.

Best væri að koma upp löndunaraðstöðu fyrir bátana inni í firðinum sjálfum með flotbryggju og jafnframt vera tilbúinn með aðgerðir til að taka bátana upp eða verja þá ef veður loka þá inni.

 Baráttan fyrir síldveiði smábáta vorið 2011

Alflaheimildir á síld höfðu safnast á örfá stór skip. Minni bátar og útgerðir áttu enga möguleika þar að.

Það var vorið 2011, "stóra" fiskveiði frumvarpið stóð fast í ríkisstjórn og var búið að vera það síðan í byrjun mars það ár.  Stöðug og bein afskipti formanna ríkisstjórnarflokkanna og skoðanaágreiningur innan þeirra kom i veg fyrir að frumvarpið færi í  þingið til meðferðar. Mér var þá ljóst að breytingar á fiskveiðistjórnunarkerfinu samkvæmt því frumvarpi  myndu ekki koma til framkvæmda fyrir næsta fiskveiðiár sem átti hefjast 1. sept. 2011.

  "Minna" frumvarpið náði fram  - "hótað" stjórnarslitum

Því var ég með annað frumvarp tilbúið snemma um veturinn, svokallað minna frumvarp, sem tók á tilteknum brýnum  atriðum í fiskveiðistjórnun þar á meðal lagaheimild til að ráðstafa  tilteknum hluta síldarkvótans til veiða  smábáta á heimaslóð eins og Breiðafirði . - Það var óþolandi að sjá hin gríðarstóru vinnsluskip skrapa landsteinana og moka upp síldinni og flytja alla í aðra landshluta, en heimafólk réttlaust til að nýta sér þessa auðlind í fjöruborðinu.-.

Eigendur lítilla báta höfðu t.d. verið sektaðir fyrir að ná sér í nokkur hundruð kíló af síld til beitu.

Og úrtöluraddirnar voru nægar:-   Það fara engir að kaupa sér net eða græjur til slíkra smáveiða-.

Ég hélt fast við mitt og sagði að það kæmi bara í ljós. Í frumvarpinu sem ég kynnti fyrst var gert ráð fyrir allt að 5 þús. tonnum af sumargotssíld  til úthlutunar framhjá „hefðbundnum kvótaeigendum“  og var mér þá hugsað til minni báta á Snæfellsnesi sem lönduðu í heimahöfnum. Í "stóra frumvarpinu, sem ekki náði fram, var gert ráð fyrir að stærri hluti heildaraflaheimilda mætti ráðstafa með þessum hætti. 

Helst vildi ég gefa smábátaveiðar á síld til löndunar í heimahöfnum alveg frjálsar. Allavega að væri á annaðborð gefnar út heimildir til síldveiða myndi takmörkun á magni til smábáta ekki hamla veiðum þeirra.

 

Og tröppur í alþingishúsinu svignuðu undan þungstígum „kvótaeigendum“

Skemmst er að minnast að þessar tillögur mínar ullu miklu írafári utan þings og innan. Fimmþúsund tonn af síld til smábáta „ógnuðu“ tilveru rétti og kerfi stórútgerðarinnar sem taldi sig eiga alla ófædda síld í sjónum

Og tröppur alþingishússins svignuðu undan þungstígum sendinefndum stórútgerðarmanna  einkum að austan og sunnan. Þingmenn Norðausturkjördæmis sérstaklega gengu  sumir mjög hart fram gegn þessum litla síldarkvóta til smábáta og ég man að nefnd voru stjórnarslit í hita leiksins á göngum hússins  m.a. vegna þessara þúsund tonna af síld til smábáta

 Og alvarlegust var andstaðan innan ríksstjórnarflokkanna sjálfra: Varð ég að lækka magnið til ráðstöfunur niður í 2000 tonn af sumargotssíld að mig minnir  og 2000 tonn af norsk-íslenskri síkd til að fá það samþykkt í þinginu .

Þetta reyndust síðan síðustu stóru breytingarnar á fiskveiðistjórnunarkerfinu sjálfu í tíð fyrrverandi ríkisstjórnar.  

Forsaga þessa máls skýrir að nokkru hversu eftirmenn mínir á ráðherrastóli  hafa síðan reynst tregir í  úthlutun  á síld til  smábáta og haldið þeim í spennitreyju frá viku til viku með smáskömmtum upp á nokkur tonn í einu, en einungis 700 tonnum af þeim 2.000 sem  heimilt er, hefur verið úthlutað. 

 Vel að merkja þessar  litlu útgerðir verða að borga 13 kr. á kílóið af síld til ríkisins  fyrirfram sem stóru kvótaútgerðirnar  þurfa ekki að gera.  Síldarkvótinn aukinn um 200 tonn   Skorað á sjávarútvegsráðherra

Staðreyndin er sú að síldveiðar þessara litlu báta hafa gefið tugum sjómanna og fiskvinnslufólks dýrmæta atvinnu þá mánuði sem þær standa. Og verðmæti hvers kílós af síld unnum á heimaslóð er mun meira en hjá stærri skipunum. Veiðarnar hafa þróast hægt og bítandi og án stórfjárfestinga. Þeim verður að gefa það tækifæri áfram

Að sjálfsögðu á að gefa  síldveiðar smábáta að fullu frjálsar.

Ákvörðun sjávarútvegsráðherra nú  um frjálsar veiðar á Kolgrafafirði  er viss prinsippviðurkenning á rétti smábáta sem á að fylgja eftir.  Öllum má vera ljóst að veiðar upp á nokkur tonn skipta litlu máli fyrir heildina og ástand lífríkisins þar ef tugir þúsunda tonna ganga inn í fjörðinn.  Veiðar þessara smábáta á alveg að gefa frjálsar ekki aðeins inni á Kolgrafafirði.

Væntanlega verður að fjarlægja stíflugarðinn sem fyrst í mynni fjarðarins og byggja brú yfir fjörðinn sem hleypir óheftu rennsli og streymi inn og út um Kolgrafarfjörðinn.

En nú er að láta hendur standa fram úr ermum og veiða, en það eitt sér mun ekki bjarga síldinni frá hörmungardauða í firðinum og þeim afleiðingum sem það getur haft.

 

 

 

 

 

 

Makríllinn og píslargangan

Ákafi Sigurðar Inga Jóhannssonar sjávarútvegsráðherra í að láta undan hótunum  ESB í makríldeilunni hlýtur að valda vonbrigðum og vekja ugg meðal ESB andstæðinga. Píslarganga hans í síðustu viku til Brussel minnir orðið á hliðstæðar ferðir  Steingríms J. Sigfússonar þáverandi sjávarútvegsráðherra sumarið 2012. En þá var lagt mikið kapp á að gefa eftir til að ná „samningum“ við ESB  um makríl.  En það var ein forsenda þess að hægt væri að ljúka aðlögunarsamningum við ESB.

Að kyssa  á vöndinn

Ég minnist umræðunnar frá því fyrir rúmu ári,  þegar þáverandi stjórnvöld voru að bogna fyrir hótunum ESB í makrílnum. Þá höfðu  framsóknarmenn á þingi stór orð um svik og undirlægjuhátt ríkisstjórnar Jóhönnu og Steingríms gangvart ESB.

- Ég sem ráðherra taldi hinsvegar  lágmarks hlutdeild okkar vera milli 16 og 17% af heildarveiði úr makrílstofninum. Tók ég þar mið af magni og útbreiðslu makríls í íslenskri lögsögu -. 

 Að „þiggja“ nú  frá ESB um 11,9% hlutdeild í makríl  eins og talað er um, er um 30% lækkun frá því sem nú er.

„ Hefur bilið milli ESB og Íslands verið brúað“ spyr blaðamaðurinn.

  „Já við getum sagt að ekki sé lengur gjá milli ESB og Íslands“ segir ráðherrann í viðtali við Mbl. sl. laugardag. Ísland og ESB að ná saman

ESB hefur þó  ekki dregið til baka  samþykktir Evrópuþingsins  og hótanir um víðtækar viðskipta- og refsiaðgerðir gegn Íslendingum.  Þeim vendi er áfram veifað.

Það býður enginn öðrum, heldur á að semja

Staðreyndin er  sú að öll strandríkin sem hlut eiga að máli eru jafn rétthá og bera sömu skyldur.  Öllum ber  að ná samningum,  en það gerist ekki á þann hátt að einn taki sér valdið og bjóði öðrum.

Samt talar ráðherrann í auðmýkt um gott tilboð ESB:

„ Ég met það svo að annarsvegar  þurfi Evrópusambandið að ná samkomulagi við Noreg  og hinsvegar þurfi Evrópusambandið og Noregur að ná samkomulagi við Færeyjar.“

Það er alveg ótrúlegur undirlægjuháttur í þessum orðum. Þarna er gengist undir það, að ESB deili og drottni eins og lögregluvald og aðrir beygja sig undir það.

Með sama hætti gætu Íslendingar  sagt,  við bjóðum ESB   20%.

Stöndum þétt með Færeyingum og rétti strandríkja til veiða í eigin lögsögu

  Evrópusambandið hefur nú þegar sett viðskipta- og löndunarbann á Færeyinga, eitt minnsta ríki Evrópu sem á allt sitt undir fiskveiðum.  Lögregluríkið ESB vill deila og drottna  yfir fiskveiðum á Norðurhöfum og sjávarútvegsráðherra Íslands virðist ætla að taka við því sem að honum er rétt.

Í stað þess að bugta sig fyrir drottnunarvaldi ESB í sjávarútvegsmálum í Norðurhöfum ættum við að standa þétt með Færeyingum og sjálfstæðum rétti okkar sem strandríkis  og hafna samningum undir ólögmætum  hótunum og refsiaðgerðum .

(Úr grein í mbl. 21.11. 2013 ,Makríllinn og píslargangan)

 

Fyrrverandi formaður Heimssýnar aðstoðar forsætisráðherra

Baráttan gegn umsókn að ESB og síðan afturköllun hennar var eitt af stærstu málum á þingi síðasta kjörtímabil  og í kosningunum sl. vor. 

Ásmundur Einar Daðason var formaður Heimssýnar nánast allt síðasta kjörtímabil og barðist af einurð gegn umsókninni að ESB.  Hann yfirgaf Vg meðal annars vegna stefnubreytingar flokksforystunnar og  aðlögunarferilsins sem sett var af stað.  Fyrir síðustu kosningar lagði Framsóknarflokkurinn áherslu á að umsóknin að ESB yrði afturkölluð hið fyrsta.

ESB- umsóknin er myllusteinn um háls ríkisstjórnarinnar

Flestir bjuggust við því í samræmi við úrslit kosninganna að afturköllun umsóknarinnar yrði afgreidd á sumarþinginu, en urðu fyrir vonbrigðum. Ásmundur gerir sér vel grein fyrir að því að standa verður við kosningaloforðin í þessum efnum sem öðrum og betur má ef duga skal.  Mörgum hefur fundist ríkisstjórnin draga lappirnar um of í þessu máli. Lofað hefur verið skýrslu Hagfræðistofnunar um stöðu ESB umsóknarinnar fyrir 15. janúar á næsta ári. Henni á þá að fylgja tillaga til þingsályktunar um afturköllun ESB-umsóknarinnar. Afstaða Ásmundar til ESB umsóknarinnar hefur verið afdráttarlaus.  Ráðning hans sem aðstoðarmanns forsætisráðherra ætti að tryggja að staðið verði við kosningaloforð ríkisstjórnarflokkanna um afturköllun umsóknarinnar að ESB strax í upphafi næsta árs.

 

 

 

Smábátar bíða eftir auknum síldarkvóta

Síldveiðar smábáta á Breiðafirði  hafa gengið vel að undanförnu. Aflinn er kominn hátt í 400 tonn hjá þeim 26 bátum sem eru byrjaðir veiðar. Síldin fer til vinnslu hjá heimafyritækjum og veiðin veitir   tugum sjómanna og fiskvinnslufólks vinnu á svæðinu. Búnir að veiða 310 tonn

 Hágæðavara fæst við veiðar og vinnslu síldarinnar á þennan hátt. En framleiðslan er gæðamerkt sérstaklega smábátaveiðum

Úthlutað hefur verið 498  tonnum  til smábátanna en heimildin til úthlutunar þeirra er samtals 2000 tonn.

Flestir þeir sem hafa hafið veiðar eru nú stopp vegna þess að þeir hafa veitt það sem þeim var úthlutað. Veiði smábátanna eru því að stöðvast og þar með vinnslan.

Sjávarútvegsráðherra hefur tekið jákvætt í aukinn síldarkvóta til smábátanna en hefur sagst þurfa að hugsa sig um.  Finnst sjómönnum sá umhugsunartími vera orðinn nógu og langur því atvinna og tekjur tuga fólks í húfi. Snæfell fundar með ráðherra

 Heimamönnum við Breiðafjörð blæðir að horfa á stóru verksmiðjuskipin skarkast í fjöruborðinu innst inn á vogum og víkum og moka upp síldinni nánast inn í kálgörðum, en heimamönnum smábátum  skammtað lús úr hnefa.

Tek ég undir óskir og kröfur heimamanna um tafarlausa aukningu síldarkvóta til smábátanna.