Kallað eftir hreinskilni í ESB viðræðum

Mikilvægt er að farið sé með rétt mál og talað skýrt í viðræðum við ESB. Það á að gerast óháð því hvort menn eru með eða á móti aðild og hvort verið sé að tala til íslensku þjóðarinnar eða ESB.
Á fundi sem þingmannahópur Alþingis átti með þingmönnum og forystuliði ESB í síðust viku létu þeir í ljós efasemdir um heilindi Íslendinga í umsóknarferlinu þegar þeir voru upplýstir um þá miklu andstöðu sem er meðal þjóðarinnar gagnvart þessari umsókn og veikan pólitískan stuðning við hana.

Kom þeim mjög á óvart t.d. að meirihluti eða um 54% svarenda í nýjustu skoðanakönnun vildi draga umsóknina til baka og að aðeins einn stjórnmálaflokkur, Samfylkingin, styddi hana óskiptur á Alþingi. En sá flokkur leitar stefnu sinni fylgis hjá þjóðinni með loforðum um að það væri óskynsamlegt annað en að “kíkja í pakkann”.

ESB vill ekki taka þátt í "bjölluati"
Fulltrúar ESB lögðu áherslu á að þær þjóðir, sem sæktu um aðild að ESB gerðu það til að komast inn í sambandið. Í aðlögunarferlinu væri reynt að leysa á sem bestan hátt úr tímabundnum örðugleikum í upphafi aðildar og síðan með aðlögun umsóknarlandsins í ferlinu til þess að komast snuðrulaust í sambandið.

ESB byði fram verulega fjárhagsaðstoð í þessu skyni.

Hugtakið að “kíkja í pakkann og sjá hvað væri í boði” fannst mér þeir líta á sem beina móðgun við sambandið.
Var mér af því tilefni hugsað til þeirra sem stöðugt væru að telja þjóðinni trú um kosti þess að “kíkja” í pakkann og virðast vilja halda áfram þeirri iðju á næsta kjörtímabili. - Engu sé að tapa en allt að vinna.

Talsmenn ESB sögðust hinsvegar ekki vera í þessum samningum af leikaraskap eða tækju þátt í “bjölluati”. Þótt sumir stjórnmálamenn á Íslandi léku það til heimabrúks, ættu þeir að vita betur.

Engar varanlegar undanþágur veittar frá lögum ESB
Á upplýsingavef ESB (sjá http://en.euabc.com/word/280) er nánast sagt beinum orðum að varanlegar undanþágur frá lögum ESB er ekki að hafa við aðild nýrra landa. Eftir að stækkunarferli ESB hófst að nýju í byrjun aldarinnar hefur einungis Malta hlotið undanþágu sem varðar búseturétt á Möltu. Upplýsingavefurinn ber með sér að Framkvæmdastjórnin er mjög andvíg því að veita varanlegar undanþágur og vill að sama lagaumhverfi gildi um öll ESB lönd.

Ekki minnist ég þess að forystumenn ESB hafi nokkru sinni lofað varanlegum undanþágum í neinu atriði er varðar Ísland, sem er í samræmi við ofanritað.

Þvert á móti hafa þeir ítrekað að það væri Ísland sem væri að sækja um aðild að ESB , og að Ísland verði að lúta lögum ESB en ekki öfugt.
Þær undanþágur sem talið hefur verið að Ísland þurfi á að halda og geti óskað eftir, munu því ekki verða varanlegar, heldur aðeins tímabundnar eða framkvæmanlegar innan gildandi laga ESB. - Allt sem um verður samið verður að rúmast innan Rómarsáttmálans-.

Vandamálið er að undanþága frá regluverki ESB og réttindi Íslands til sjálfsákvörðunar eftir henni, og ekki er skráð í samningnum sem varanleg er lítils eða einskis virði því ESB/ framkvæmdastjórn/ þingið getur vikið henni til hliðar hvenær sem er eftir að undanþágutímabili lýkur.

Villandi ummæli sendifulltrúa ESB á Íslandi
Í áliti utanríkismálanefndar frá í júlí 2009 er lögð áhersla á að fá varanlegar undanþágur, ef til aðildar kemur fyrir tilgreind þýðingamikil atriði s.s. í landbúnaðarmálum, sjávarútvegsmálum dýraheilbrigðismálum, séu dæmi séu tekin. Engin fyrirheit hafa verið gefin af hálfu ESB, um að þær finnist í umræddum “pakka” enda engin fordæmi fyrir varanlegum undanþágum sem slíkum.

Það er því vægast sagt mjög óvarlegt þegar erindrekar ESB hér á landi eða einstaka aðilar í samninganefndum, stjórnsýslu eða á Alþingi, fara gáleysislega með yfirlýsingar í þeim efnum.

Nægir að vitna í ummæli yfirmanns Evrópusviðs hjá sendinefnd ESB á Íslandi, Henriks Bendixsen sem fullyrti í fréttaviðtali 13. nóv sl. að “ öll 12 aðildarríkin sem gengið hafa í ESB að undanförnu hafi fengið undanþágur og það sé að sjálfsögðu opið gagnvart Íslandi líka". Þarna er aðeins hálfur sannleikur sagður, því allar þessar undanþágur hafa verið tímabundnar og því ekki varanlega bindandi samkvæmt lögum ESB eins og nefnt er hér að ofan. Ummæli sendifulltrúans voru svo tuggin athugasemda- og skýringalaust í fjölmiðlum .

Spurningin er einföld: viltu ganga í ESB eða ekki.
Á fundi í Strassburg í vikunni undirstrikaði stækkunarstjórinn, Stefán Fule með ótvíræðum hætti að sama regluverk eigi að gilda innan ESB og ekki standi til að víkja frá því með því að veita Íslendingum varanlegar undanþágur frá lagabálki ESB. Að öðru leyti vék hann sér undan að svara spurningum íslensku þingmannanna.

Áframhald þessara viðræðna við ESB snýst því eingöngu um hvort vilji er fyrir því að ganga í ESB eða ekki án undanþága frá regluverki ESB. Að mínu mati er allt tal um varanlegar undanþágur frá lagabálki ESB, eins og við krefjumst, fullkomið villuljós og blekking.

Ekkert er því til fyrirstöðu að Alþingi og þjóðin taki strax afstöðu til málsins.

 

Kirkjan svarar ávalt kalli

Stjórnarskráin kveður skýrt á um stöðu þjóðkirkju á Íslandi:

„62. gr. Hin evangeliska lúterska kirkja skal vera þjóðkirkja á Íslandi, og skal ríkisvaldið að því leyti styðja hana og vernda“.

Margir hafa sótt að kirkjunni á síðustu misserum, starfi hennar og stöðu í samfélaginu. Þrátt fyrir mannlega brotsjói hefur hún staðið það af sér og nú síðast í ráðgefandi atkvæðagreiðslu um breytingar á stjórnarskránni. Þar var spurt: „Vilt þú að ákvæði um þjóðkirkju sé í stjórnarskrá Íslands?“ Tæp 60% svarenda sögðu já við þeirri spurningu. Ekki er óeðlilegt að um þetta geti verið skiptar skoðanir sem ekki tengjast beint kristinni trú heldur alveg eins stjórnsýslulegri stöðu kirkjunnar sem stofnunar. Ég sagði já við þessari spurningu og þar með leit ég svo á að þar með væri ég að staðfesta óbreytta núverandi stöðu þjóðkirkju Íslands í stjórnarskránni.

Þjóðkirkjan er okkar allra

„Eitt af einkennum þjóðkirkju er að hún stendur öllum opin. Jesús fór ekki í manngreinarálit og það gerir kirkja hans ekki heldur. Erindi hennar er öllum ætlað. Öllum landsmönnum gefst kostur á henni óháð trúfélagsaðild."

Þannig mæltist nýjum biskupi Íslands, frú Agnesi M. Sigurðardóttur, í vígsluræðu sinni í Hallgrímskirkju 24. júní sl. Hún áréttaði mikilvægi kirkjunnar sem einnar af grunnstoðum samfélagsins og þjónustu hennar um allt land:

"Kirkjan hefur haft mótandi áhrif á samfélagið alla tíð, ekki vegna sjálfrar sín heldur vegna þess erindis sem henni er ætlað að koma á framfæri. Það erindi er gefandi og gott, lífgefandi og styrkjandi. Þess vegna er kirkjan ein af grunnstoðum samfélagsins. Kristin hugsun hefur mótað menningu okkar í meira en 1000 ár og á þeim arfi byggist samfélag okkar."

Var það ekki einmitt þetta sem verið var að árétta í þjóðaratkvæðagreiðslunni?

Hornsteinar samfélagsins mega ekki bresta

Kirkjan og safnaðarstarfið eru hornsteinar fjölbreytts menningarlífs víða, ekki síst í minni samfélögum úti á landi. Má þar sérstaklega nefna söng- og tónlistarlíf og barna- og unglingastarf sem fjölskyldan öll er virkur þátttakandi í, að ógleymdum hlut starfs eldri borgara. Fjöldi barna, unglinga og fullorðinna um land allt syngur í kirkjukórum eða tekur þátt í tónlistarlífi og uppbyggilegu trúarlífi í kringum kirkjurnar.

Fjölþætt ábyrgð um land allt

Kirkjustaðirnir eru einstæðar vörður í sögu, atvinnu- og menningarlífi þjóðarinnar og samofnir örlögum hennar. Kirkjurnar vítt og breitt um landið eru byggingarsögulegir dýrgripir og búnaður þeirra hluti af listasögu landsins. Þessum verðmætum verður að halda til haga og gera sýnileg í nútímanum. Þarna ber þjóðkirkjan og við öll víðtækar samfélagsskyldur.

Kirkjusagan og kirkjustaðirnir eru samofin þeim verðmætum sem reynt er að miðla og laða fram, t.d. í menningartengdri ferðaþjónustu. Kirkjustarfið er mikilvægur hlekkur í byggðamálum og ómetanlegt í öllu félags- og menningarlífi. Það er mikilvægt að við höfum þessa fjölþættu ábyrgð í huga.

Nú kallar kirkjan á hjálp fyrir mig og þig

Hart hefur verið sótt að fjárhagslegum grundvelli kirkjustarfsins. Stjórnvöld hafi krafið kirkjuna um niðurskurð á starfsemi sinni og skert fjárframlög og lögvarða tekjustofna hennar.

Kirkjan hefur brugðist við og axlað sinn hlut í efnahagslegum þrengingum þjóðarinnar.

En hjá henni eins og í allri annari starfsemi kemur að þolmörkum. Tekið er að bresta í grunnstoðunum. Það var rækilega áréttað svo á nýafstöðnu kirkjuþingi unga fólksins:

„Kirkjuþing unga fólksins skorar á stjórnvöld að leiðrétta þann niðurskurð sem átt hefur sér stað á sóknargjöldum til kirkjunnar þar sem grunnstoðir í starfsemi safnaða þjóðkirkjunnar eru að hruni komnar vegna fjárhagsvanda.“

Starfsemi kirkjunnar, presta og safnaðarfólks um allt land er einn af hornsteinum velferðarþjónustunnar. Fari nú sem horfir í niðurskurði til kirkjunnar er hætt við að hún sem stofnun verð að grípa til örþrifaráða. Það mun bitna ekki hvað síst á æskulýðsstarfinu og starfseminni úti á landsbyggðinni, einmitt þar sem hún er viðkvæmust fyrir. Er það forgangsröðun í niðurskurði velferðarþjónustu, sem þjóðin vill? Ég held ekki. Hér verða stjórnvöld að koma til, standa við sinn hlut og færa kirkjunni þá fjármuni sem innheimt er nú með sóknargjöldum.

Komið er að þolmörkum í kirkjustarfi víða um land vegna niðurskurðar fjárveitinga. Staða, hlutverk og ábyrgð kirkjunnar og fjölþætt starfs á hennar vegum er með þeim hætti að við hljótum að leggja við hlustir og bregðast við þegar hún kallar á hjálp, ekki sjálfrar sín vegna heldur fyrir okkur, mig og þig.

( Birtist sem grein í mbl. 13.11.2012)

Hvernig leið þér árið 2012 ?

 Embætti landlæknis hefur sent út viðamikinn spurningalista til nokkur þúsund handahófsvalinna Íslendinga, Rannsókn á heilsu og líðan Íslendinga árið 2012. Spurningarnar eru í 123 köflum og býsna margbreytilegar. Athyglisverðast er þó, að spurt er í einum kaflanum, hvaða stjórnmálaflokk svarandinn kaus síðast. Hér fylgja nokkur sýnishorn af spurningalistanum. Forvitnilegt er að fá upplýsingar um andlegt ástand kjósenda eftir flokkum: Hvaða flokksmenn eru með mestan athyglisbrest? Kjósendur hvaða flokks fengu flest reiðiköst  á árinu 2012, öskruðu og hentu lausum hlutum í sína nánustu o.s.frv.?

Maður veltir því fyrir sér, hvar Landlæknisembættið fékk heimild fyrir þvílíka spurningum? 

Þjóðin bíður spennt eftir niðurstöðum  !!!

 

Dæmi um spurningar :   

"8. Hefur sálfræðingur greint hjá þér einhverja eftirfarandi sjúkdóma eða einkenni? Merktu í einn reit í hverjum lið.a) Athyglisbrest með eða án ofvirkni (ADD/ADHD) – já eða neib) Síðþreytu – já eða nei

c) Áfengis- eða fíkniefnavanda – já eða nei

d) Langvinnan kvíða/spennu – já eða nei

e) Áfallastreitu – já eða nei

f) Langvarandi þunglyndi – já eða nei

g) Önnur vandamál tengd geðheilsu – já eða nei  

27. Hversu oft, ef nokkurn tíma, á síðustu 12 mánuðum hefur þú drukkið á einum degi að minnsta kosti 5 áfenga drykki? Merktu í einn reit.

- Daglega eða næstum daglega

- Þrisvar til fjórum sinnum í viku

- Einu sinni til tvisvar í viku

- Einu sinni til þrisvar í mánuði

- Sjö til ellefu sinnum á síðustu 12 mánuðum

- Þrisvar til sex sinnum á síðustu 12 mánuðum

- Einu sinni til tvisvar á síðustu 12 mánuðum

- Aldrei á síðustu 12 mánuðum  

29. Hversu oft á síðustu 12 mánuðum hefur … Merktu í einn reit í hverjum lið: aldrei, mánaðarlega eða sjaldnar, einu sinni til þrisvar í mánuði, vikulega, daglega eða nánast daglega

a) þú fengið þér áfengi til að komast yfir eftirköst drykkju?

b) þú komist að því að þú gast ekki hætt að drekka þegar þú varst á annað borð byrjuð/byrjaður?

c) þú fundið til eftirsjár eða sektarkenndar eftir drykkju?

d) þú ekki getað munað það sem gerðist kvöldið áður vegna þess að þú hafðir drukkið áfengi?

e) þú ekki getað gert það sem venjulega er ætlast til af þér vegna drykkju?

f) áfengisneysla þín haft skaðleg áhrif á vinnu þína, nám eða atvinnutækifæri? 

66. Hversu oft varðst þú var/vör við eftirfarandi vanlíðan eða óþægindi síðastliðna viku? Merktu í einn reit í hverjum lið: aldrei, sjaldan, stundum, oft

a) Það var auðvelt að pirra mig eða ergja

b) Ég fékk reiðiköst sem ég gat ekki stjórnað

c) Mig langaði að brjóta eða mölva hluti

d) Ég öskraði eða henti hlutum

e) Ég lenti í rifrildi

f) Mig langaði til að slá, eða skaða einhvern

 

 70. Hversu sammála eða ósammála ert þú eftirfarandi fullyrðingum? Merktu í einn reit í hverjum lið: mjög sammála, frekar sammála, hvorki sammála né ósammála, frekar ósammála, mjög ósammála

a) Ég er ánægð/ur með útlit mitt eins og það er

b) Flest fólk myndi segja að ég væri aðlaðandi

c) Ég er óánægð/ur með líkamsbyggingu mína

d) Ég er ánægð/ur með hvernig ég lít út nakin/n

e) Líkami minn er kynferðislega aðlaðandi

f) Mér líkar hvernig fötin passa á líkama minn

g) Ég er líkamlega óaðlaðandi

 

 

 84. Flestur finnst þeir tilheyra ákveðinni stétt. Hvaða þjóðfélagsstétt þú telur þig tilheyra? Merktu í einn reit.â–¡ Lægstu stéttâ–¡ Verkamannastéttâ–¡ Lægri millistéttâ–¡ Millistéttâ–¡ Efri millistéttâ–¡ Efstu stétt    

119. Í stjórnmálum er oft talað um „vinstri“ og „hægri“. Hvar myndir þú staðsetja sjálfa/n þig á eftirfarandi kvarða þar sem 0 þýðir lengst til vinstri og 10 þýðir lengst til hægri? Merktu í einn reit.

Vinstri 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 Hægri   

120. Hvaða flokk eða lista, ef einhvern, kaust þú í síðustu Alþingiskosningum sem haldnar voru í maí 2009?

– Ég kaus ekki

– Ég skilaði auðu

– Borgarahreyfinguna

– Framsóknarflokkinnâ

– Frjálslynda flokkinn 

– Lýðræðishreyfingunaâ

– Samfylkinguna

– Sjálfstæðisflokkinn

– Vinstrihreyfinguna – grænt framboð  

 

123. Merktu við hversu sannar eftirfarandi staðhæfingar eru fyrir þig. Merktu í einn reit í hverjum lið: alls ekki sönn, ekki mjög sönn, frekar sönn, alveg sönn 

a)Líf mitt hefur augljósan tilgang 

b) Ég geri mér vel grein fyrir því sem gerir líf mitt þýðingarmikið 

c) Ég hef fundið gefandi hlutverk í lífinu."

  Það er mikill humor í þessum spurningum, en svarendum er boðið að vera áfram á spurningavagninum, þannig að hægt sé að fylgjast með hvort einhver  skifti um flokk og líði þá betur eða verr eftir en áður. Ég hef til fróðleiks sent fyrirspurn á velferðarráðherra hvort hann og persónuvernd eða stjórnmálaflokkarnir viti af þessari stórmerkilegu, en háalvarlegu könnun og hafi gefið leyfi sitt fyrir henni og spurningunum sem þar eru lagðar fram.

Að öllu gamni slepptu er hér alltof langt gengið og með ólíkindum að embættið skuli komast upp með að senda svona spurningar út óátalið.

Allt að 10 þús. fjár talið hafa farist í óveðrinu 9.- 11 sept. sl.

 Í dag var sérstök umræða á Alþingi um afleiðingar óveðursins á Norður og Norð-Austurlandi 9.- 11 september sl.  Samkvæmt heimildum er nú talið að milli 9 og 10 þús.  fjár hafi farist á svæðinu frá Húnavatnsýslum til Norður- Þingeyjarsýslu.

Tjónið kom misjafnlega niður á einstaka búum. Góð  loforð hafi verið gefin um bætur að því marki sem heimildir Bjargráðsjóðs og Viðlagatryggingar veita. En  mikilvægt er  að styðja svo vel við fólk og bú  að ekki komi til alvarlegs tekjutaps eða búseturöskunar vegna þessa.

Mikið tjón varð á dreifikerfi rafmagns og fjarskipti, sími, útvarp og fleiri grunn öryggisþættir urðu óvirkir á stórum svæðum. Þá var og misjafnt eftir svæðum hvernig almannavarnarkerfið var virkjað. 

Svo sannarlega vann fólkið, íbúarnir á þessum óveðurs svæðum kraftaverk svo og björgunarsveitir, starfsmenn orkuveitna og vegagerðar við mjög erfiðar aðstæður.  

Ég lagði áherslu á í ræðu minni, að innanríkisráðherra sem yfirmaður almannavarna léti safna upplýsingum og vinna skýrslu um atburðarásina þessa óveðursdaga, þannig að mætti draga lærdóm af.  Þetta á m.a. við aðvaranir, viðbrögð opinberra aðila og vettvangsstjórnun. Enn fremur verði tekið saman og kortlagðir veikir hlekkir í öryggiskerfinu eins og fjarskiptum, útsendingum útvarps, flutningskerfi rafmagns og staðsetning varaaflsstöðva.

Þá verði tekið saman tjón bæði á búfé,  girðingum ofl. ,  framlag björgunarfólks og tækja ofl.  og fá þannig heildar mynd af atburðarás, aðgerðum og afleiðingum þessa óveðurs.

Huga þarf vel að sálgæslu og eftirfylgni í þeim efnum en atburðir sem þessir taka á og  hafa mikil áhrif á fólk ekki síst börn sem sjá á eftir kindinni sinni undir snjó.

Markmiðið með samantekt og skýrslu er ekki hvað síst að draga lærdóm af og styrkja veika hlekki í skipulagningu, viðbrögðum, aðgerðum, öryggisbúnaði og virkni hans  við hamfarir sem þessar.

--Svör innanríkisráðherra voru skilmerkileg og góð og gat hann þess að vinna við umrædda gagnasöfnun, samantekt og  skýrslugerð væri þegar hafin--.